Published on: මැයි 26, 2025

අභාවප්‍රාප්ත ප්‍රවීණ රංගවේදිනී මාලනී ෆොන්සේකා මහත්මිය වෙනුවෙන් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක මහතා නිකුත් කළ ශෝක පණිවිඩය

ශ්‍රී ලාංකීය සිනමා වංශයේ අවිවාදිත “අභිධානයක්” වූ, “නිලි රැජිණ” නම් වදනින් සම්මානිත, ආචාර්ය මාලනී ෆොන්සේකා මහත්මිය දැයෙන් සමුගන්නා මෙම සංවේගජනක අවස්ථාවේ මාගේද ආචාරය ඇයට පුදකිරීමට ඔබෙන් අවසර පතමි.

ඇතැම් අහිමිවීම් නැවත පුරවාලිය හැකි ආදේශ සහිත ඒවාය. ඇතැම් ඒවා දුෂ්කරය. එමෙන්ම, ඇතැම් ඒවා යළිත් කිසි දිනක සම්පූර්ණ කළ නොහැකි ඒවාය. සමුගත් නිළි රැජිණගෙන් හිස්වූ අසුන සිරිලක සිනමා ක්ෂේත්‍රයේ සදාකාලික හිස්තැනක් වනු ඇත.

සිනමා අධ්‍යක්ෂණය, නිෂ්පාදනය, තිර රචනය සහ අසමසම රංගනය යන යන කුසලතා ප්‍රවර්ග, සිනමාව, රූපවාහිණිය හා වේදිකාව යන ත්‍රිවිධ අඩවිවල දශක 06 ක් පුරා දීප්තිමත්ව ද, අඛණ්ඩව ද ආරක්ෂා කර ගැනීම හාස්කමක් බඳු විරල අත්දැකීමකි.

සිනමා රංගන පාසලක් අදටත් නැති ශ්‍රී ලංකාවේ මාලනී ෆොන්සේකා මැතිණිය දිවිය නිමා කරන්නේ සිනමා රංගන විශ්වවිද්‍යාලයක් ලෙසිනි. ඇය පළ කළ අසීමිත ප්‍රතිභාව සම කළ හැක්කේ ඇයටම පමණි. එතුමියට සමීප වන රූපණවේදිනියක බිහිකර ගැනුමට තවත් දශක කිහිපයක් රජයක් ලෙස අප, කැපවීමෙන් වැඩ කළ යුතුව ඇත. දුෂ්කර වුවද මාලිනියට උපහාර දැක්විය හැකි මඟ එයම පමණි.

මාලනී ෆොන්සේක මහත්මිය මෙලොවට ජන්ම ලාභය ලැබුවේ සුවිශේෂ වර්ෂයකදීය. එනම් 1947 අප්‍රේල් 30 වෙනිදා ය. එය, එක් අතකින් ශ්‍රී ලංකාව දේශපාලන නිදහස ලබාගැනීමට ආසන්න කාලයකි. අනෙක් අතින් ලංකාවේ පළමු සිනමා නිර්මාණය වූ කඩවුනු පොරොන්දුව තිරගත වුයේත් 1947 ජනවාරි 21 වෙනි දිනයි.

ඇය ඉපදුනේ සාමාන්‍ය පවුලක දැරියක් විදිහට. එකොලොස් දෙනෙකුගෙන් යුක්ති පවුලේ තුන් වෙනියා ලෙසටය. ඇගේ උපන් ගම වූයේ කැලණියයි.

විද්‍යාලංකාර මණ්ඩපයේ හෙවත් වත්මන් කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ නාට්‍ය සංගමය නිර්මාණය කරන ලද “නොරත රත” නාට්‍යය ඇගේ පළමු වේදිකා නාට්‍යය විය. එවකට ඇගේ වයස අවුරුදු 16 ක් පමණකි. 1965 අවුරුද්දේ “අකල් වැස්ස” නාට්‍යයේ රඟපෑමෙන් ඇය හොඳම නිළියට හිමි සම්මානය දිනා ගත්තාය.

මේ නාට්‍යයේ ඇගේ රංගනය දැක තිස්ස ලියනසූරිය මහතා සහ ජෝ අබේවික්‍රම මහතා විසින් ඉදිරියේ දී නිර්මාණය කරන සිය චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන නිළිය ලෙස ඇය තෝරා ගනු ලැබීය. මාලනීගේ පළමු සිනමා නිර්මාණය වන “පුංචි බබා”, 1968 වසරේ දී නිර්මාණය කළ තිස්ස ලියනසූරිය මහතා ද මේ ශෝකාකූල අවස්ථාවේ අප සමග සිටින බව විශේෂයෙන් සඳහන් කරමි.

“පුංචි බබා”ගෙන් ආරම්භව “ආකාස කුසුම්” චිත්‍රපටයෙන් අවසන් වුණු මාලනීගේ සිනමා රංගනයට චිත්‍රපට 150 ක් පමණ ඇතුළත්. මේ සඳහා ඇය ගත කළ කාලය, මෙරට සිනමා කර්මාන්තයේ ස්වභාවය මෙන්ම ලාංකීය සමාජයේ ගැහැණියක් කෙරෙහි බලපාන බොහෝ සාධක සමග බලද්දී ඇය ලබාගත් මේ තත්වය විශ්මයකි.

සිනමා ලෝකයේ ප්‍රකට තල 3 ක් ඇත. ජනප්‍රිය සිනමාව, සිනමා රූපී සිනමාව හා කලාත්මක සිනමාව යන ඒ ත්‍රිත්වයයි. මාලනී යනු මේ ත්‍රිත්වයම එක සේ ජයගත් රංගනවේදිනියයි. ඒ අතින් ඇය සිංහල සිනමාවේ “නිධානයක්” ලෙස හැඳින්වීම නිවැරදිය.

ඇයගේ නිර්මාණාවලිය හෝ ලද සම්මාන මම මෙතනදී නැවතත් සිහිපත් නොකරමි. දේහ සෞන්දර්යය සපිරි තාරකා ගුණය, විරල ප්‍රතිභාව සහ අසම සම අභ්‍යාසයෙන් ගිරිමුදුන කරා එසවුණු කෞෂල්‍යය එතුමියගේ පදනම්ය. සියලු විචාරකයින් අවිවාදිතව පෙන්වා දෙන්නේ ඇය රඟ පෑ චරිතවල රංග පරාසය හා ඇය ඒ වෙනස්කම් දරා, උරාගැනීමට දැක්වූ අනුපමේය ප්‍රතිභානයයි.

මුළු ලංකාවම ඇයගේ වියෝවෙන් කම්පනයට පත්ව සිටින්නේ අවංකවමයි. ඇය ලබාගත් ජයග්‍රහණ සියල්ල මාලනී ලද පෞද්ගලික ජයග්‍රහණ නොව ලාංකීකයින් ලද ජයග්‍රහණ වේ. සම්මාන ලැබී ඇත්තේ මාලනී ෆොන්සේකාගෙන් ලංකා දේශයටය. කිසිවෙකුට, කිසිදු තත්වයක් යටතේ හෝ ඒ අනර්ඝ මෙහෙය බිඳකුදු අවතක්සේරු කළ නොහැකිය. ඇය දැයෙන් සමුගන්නේ ලක් රජය ද ලක් දැය ද අනුස්මරණීය කරවාගෙනය. ලාංකීය ඉතිහාසයේ විශිෂ්ට අමරණීය චරිතයක් බවට පත්වෙමිනි. ඇය නොමියෙන මතකයකි. අප සියලු දෙනාගේම සංස්කෘතික ජීවිතය ඉහළට ඔසවා තැබූ බලකණුවක් සමුගන්නා බවක් මට සත්‍යවශයෙන්ම හැඟී යයි.

ඇය දැයෙන් සමු ගන්නා මේ ශෝකාකූල මෙහොතේ අපි ඇයට දැයේ ප්‍රණාමය පුද කර සිටිමු.

මෙහෙවර

ජනාධිපති මාධ්‍ය අංශය අතිගරු ජනාධිපතිතුමාගේ දැක්ම, ක්‍රියාමාර්ග, තීරණ, ප්‍රකාශ තත් අයුරින්ම මාධ්‍ය තුලින් සමාජගත කිරීමට පූර්ණ වශයෙන් වග වන්නේය. ඒ සඳහා විශ්වාසනීය වූත් ආකර්ෂණීය වූත් ප්‍රවේශයක් මගින් විද්‍යුත්, මුද්‍රිත සහ නව මාධ්‍ය දායක කර ගැනේ. මාධ්‍ය අංශය රාජ්‍ය සහ පෞද්ගලික මාධ්‍ය ආයතන හා මාධ්‍යවේදීන් සමඟ මනා සම්බන්ධීකරණයක් පවත්වා ගනිමින් ජනාධිපතිතුමාගේ දැක්ම හා මෙහෙවර විෂයයෙහි තොරතුරු මූලාශ්‍රයක් ලෙස ක්‍රියා කරයි. ඉහළ ප්‍රමිතියකින් යුත් මාධ්‍ය භාවිතයක් ඔස්සේ ජාතික ප්‍රතිපත්ති, සැලසුම් හා ක්‍රියාමාර්ග ජනතාවට පැහැදිලි කරයි. දුර්මත හඳුනා ගෙන සත්‍යය අනාවරණය කරයි.